شاتون چیست و چه کاربردی در ماشین داره
شاتون یا به عبارتی (Connecting Rod) یکی از اجزای حیاتی موتور است که ارتباط بین میل لنگ و پیستون را برقرار می‌کند. سر کوچکتر شاتون به پیستون و سر بزرگتر آن به میل لنگ وصل می‌شود و از آنجایی که ضربات پیستون به شاتون و سپس به میل‌لنگ منتقل می‌شود، لذا شاتون باید استحکام و قدرت کافی در برابر این ضربات را داشته باشد و از همین رو شاتون‌ها از فولاد ساخته می‌شوند. شاتون یکی از اجزای موتور خودرو است که ارتباط میل لنگ و پیستون را برقرار می کند. شاتون ضمن برقراری این ارتباط حرکت عمودی (رفت و برگشتی) پیستون را به حرکت چرخشی یا دورانی تبدیل می‌کند. همچنین انرژی لازم برای حرکت پیستون به سمت بالا را جهت ایجاد تراکم بین مخلوط سوخت و هوا در محفظه احتراق، به آن منتقل می‌کند. شاتون نیروی لازم به منظور حرکت دادن پیستون را از میل لنگ دریافت می‌کند. بنابراین شاتون وظیفه انتقال نیرو بین میل‌لنگ و پیستون و بالعکس را بر عهده دارد. علاوه بر اینکه این نیرو را ضمن انتقال به حالت چرخشی یا عمودی تبدیل می کند. شاتون عمل تبدیل نیروی چرخشی به عمودی و بالعکس را به کمک یاتاقان انجام می دهد.
شاتون از چه جنسی ساخته می‌شود؟
شاتون باید مقاوم و سبک باشد بنابراین معمولا آن را از فولاد می‌سازند تا مقاومت لازم را در برابر حرارت موجود در موتور و ضربات ناشی از حرکت‌های حین کار را داشته باشد. در واقع ضربات ناشی از احتراق و انتقال نیروی آن به میل‌لنگ از عوامل اصلی شکستن شاتون است. بنابراین شاتون باید استحکام لازم برای مقاومت در برابر این ضربات را داشته باشد و در عین حال حرارت بالای موجود در فضای سیلندر را تحمل کند. شاتون باید به گونه ای باشد که علاوه بر نشکستن و ترک برنداشتن تحت فشارهای پیستون دچار هیچ گونه خمیدگی نیز نشود. گاهی شاتون را از جنس آلومینیوم می‌سازند اما با این وجود شاتون‌های فولادی همچنان به انواع جدید ارجعیت دارند. شاتون با روش ریخته‌گری فورجینگ ساخته می‌شود تا مقاومت و استحکام آن تا حد امکان بالا رود.
ساختار و اجزای شاتون
شاتون میله ای است که دو سر بزرگ و کوچک در دو طرف دارد. با وجود سخت و مقاوم بودن تا حد امکان سبک ساخته می‌شود. استحکام آن منجر به مقاومتش در برابر فشارهای پیستون و کشش‌های آن هنگام رفت و برگشت می‌شود. قسمت‌های مختلف این قطعه کوچک، سبک و مستحکم به این قرار است:
- سر کوچک (یاتاقان کوچک)
- بدنه یا ساق
- سر بزرگ (یاتاقان بزرگ)
منبع : khodrobaranarash.com
